„Nauka skarbem drogim,

Tak bogatym jak ubogim

I bogactwa często giną

Lecz nauki nie przeminą“

                          

 

 

     Jan Kochanowski był największym poetą polskiego odrodzenia. Obdarzony niezwykłym talentem poetyckim, pozostawił po sobie obszerną spuściznę literacką, która na długie wieki pozostała niewyczerpanym źródłem inspiracji dla następców.

     Jan Kochanowski urodził się w 1530 roku w Sycynie niedaleko Radomia; zmarł nagle w Lublinie w 1584 roku, pochowany został w Zwoleniu. Wychował się w rodzinie ziemiańskiej. Od 1544 studiował w Akademii Krakowskiej, później w Królewcu i Padwie. Wiele podróżował po Europie, gdzie nawiązał kontakty z przedstawicielami europejskiej literatury i humanistyki.
Po powrocie służył na dworach możnowładców małopolskich. Od około 1563 był dworzaninem i sekretarzem Zygmunta Augusta. Po śmierci króla osiadł na stałe w rodzinnym Czarnolesie. Spokojne życie ziemianina przerwała śmierć ukochanej córeczki Urszulki, której poświęcił Treny, a następnie drugiej córki Hanny.

     W czasie studiów we Włoszech pisał głównie okolicznościowe wiersze łacińskie, które znalazły się w zbiorze Elegiarum libri IV (1584). W okresie dworskim początkowo górowały utwory epickie, jak Zuzanna (ok. 1562), Szachy (ok. 1564-1566), O śmierci Jana Tarnowskiego (1561), Zgoda (1564) i Satyr albo dziki mąż (ok. 1564). Następnie powstały Pieśni, a także Fraszki (1584), tragedia nawiązująca do antyku – Odprawa posłów greckich, wierszowana parafraza Psałterza Dawidowego (1579). Ponadto Mistrz z Czarnolasu stworzył manifest poetycki Muza (powstał ok. 1567), Proporzec albo Hołd Pruski (1569) i liczne utwory okolicznościowe.
 

Więcej o Janie Kochanowskim:

Życiorys patrona